Khi đọc đến đây, có lẽ bạn đã hoàn toàn bị cuốn hút và đang mường tượng về những cảnh quan đô thị hoang tàn yêu thích hay những con phố bẩn thỉu trong thế giới game. Hoặc có thể bạn đang nghĩ rằng người viết có vấn đề. Cả hai điều đó đều có thể đúng. Trong ngành công nghiệp game, thế giới game đổ nát và u ám không chỉ là một bối cảnh đơn thuần; chúng là một yếu tố thiết kế môi trường mạnh mẽ, có khả năng kể chuyện và tạo cảm xúc sâu sắc cho người chơi. Từ những con hẻm ngập rác được chiếu sáng bởi ánh lửa thùng phuy cho đến tầng hầm ngập nước của một ngôi nhà đã bị thời gian tàn phá, sự đổ nát trong game mang nhiều hương vị khác nhau, định hình trải nghiệm và cảm nhận của game thủ.
Các bối cảnh này thường tạo nên sự tương phản rõ rệt: sự sạch sẽ áp bức của một khu phức hợp đô thị độc tài đối lập với những nơi trú ẩn tạm bợ và hình vẽ graffiti do những kẻ dám chống đối để lại. Chúng mang đến một cái nhìn sâu sắc về lịch sử, văn hóa và thậm chí là tương lai của một thế giới đang mục rữa.
Hình ảnh game RoboCop: Rogue City với bối cảnh thành phố Old Detroit đổ nát và hoang tàn.
Tại Sao Những Thế Giới Game Đổ Nát Lại Hấp Dẫn Đến Vậy?
Những môi trường game tăm tối và mục nát có thể thú vị và gợi cảm xúc hơn nhiều so với các bối cảnh nguyên sơ, sạch sẽ. Một ga tàu điện ngầm không còn hoạt động, một đoạn đường cao tốc đổ nát bị mắc kẹt giữa hư không, hay một trung tâm mua sắm đã bị bỏ hoang từ lâu, tất cả đều kích thích trí tưởng tượng của người chơi. Chúng không nhất thiết phải là những khu vực mà người chơi có thể tiếp cận trực tiếp; đôi khi, chúng chỉ là phông nền, xuất hiện ở hậu cảnh để tô điểm cho thế giới, đóng vai trò phụ trợ cho lối chơi và cốt truyện chính. Thường thì, việc để người chơi tự hỏi, tự đoán và khao khát khám phá nhiều hơn sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất, tăng cường sự tò mò về bối cảnh game u ám.
Có lẽ điều thực sự gây nghiện chính là việc game có khả năng kể chuyện môi trường (environmental storytelling) một cách xuất sắc – một dấu ấn của nhiều tựa game được giới phê bình đánh giá cao. Những đống đổ nát bạn bắt gặp khi lang thang trong bối cảnh hậu tận thế mang đến vô số cơ hội để người chơi liên tưởng đến sự hủy diệt vĩ đại của thế giới, nhưng đồng thời cũng là những câu chuyện nhỏ hơn, mang tính nhân văn hơn đã diễn ra sau đó. Các vật phẩm bỏ lại, vết tích trên tường, hay những chi tiết kiến trúc bị phá hủy đều góp phần kể một câu chuyện mà không cần lời thoại hay đoạn cắt cảnh nào.
Khung cảnh hoang tàn của thế giới hậu tận thế trong game Fallout 4, minh họa cho khả năng kể chuyện môi trường.
Điện ảnh cũng có thể tạo ra cảm giác hấp dẫn tương tự. Các bộ phim như Taxi Driver, The Warriors và Driller Killer sử dụng bối cảnh New York City đầy tội phạm những năm 1970 để tạo hiệu ứng tương tự. Các dystopia khoa học viễn tưởng như Blade Runner, phần tiếp theo năm 2017 của nó, và Total Recall đều đậm chất cyberpunk “công nghệ cao, đời sống thấp kém”. Tuy nhiên, trong khi tôi có thể xem những bộ phim này vài năm một lần và đắm chìm trong vài giờ mỗi lần, các trò chơi điện tử lại mang đến cơ hội vô tận để khám phá và trải nghiệm thế giới một cách tương tác hơn nhiều. Khả năng điều khiển nhân vật, đưa ra quyết định và tự mình khám phá từng ngóc ngách của một thành phố đổ nát mang lại một cấp độ nhập vai mà phim ảnh không thể sánh được.
Người viết cũng cần thừa nhận đặc quyền trong vị trí của mình. Việc “du lịch đổ nát” (grime tourism) trong game là một cách để chúng ta “nhúng chân” vào những môi trường địa ngục này mà không phải thực sự sống trong đó. Đồng thời, tính chất cường điệu của nhiều trò chơi cũng giúp những trải nghiệm này vững chắc trong lĩnh vực giả tưởng (ít nhất là ở thời điểm hiện tại). Mặc dù tôi đã cố gắng không đề cập đến tên game nào cho đến thời điểm này, nhưng có lẽ bạn đã hình dung được vài ví dụ dựa trên những mô tả trước đó của tôi.
Top 10 Tựa Game Sở Hữu Bối Cảnh Đổ Nát Đáng Khám Phá
Dưới đây là danh sách những tựa game đã làm rất tốt trong việc xây dựng một thế giới game tăm tối và đầy rẫy sự mục nát, mang đến những trải nghiệm không thể quên.
10. RoboCop: Rogue City
Rogue City là một tựa game thực sự xứng đáng với bản quyền RoboCop (phải mất 36 năm để có được điều này). Mặc dù trò chơi còn một chút thô cứng ở một vài khía cạnh, nhưng thế giới của nó là một sự tái hiện hoàn hảo của bộ phim khoa học viễn tưởng châm biếm năm 1987 của Paul Verhoeven. Thành phố Old Detroit đã rơi vào tình trạng hư hỏng nặng nề; những công dân tuyệt vọng lang thang trên đường phố, trong khi tội phạm kiểm soát các ngành công nghiệp bất hợp pháp và thực thi luật lệ bạo lực của riêng chúng. Trong vai RoboCop, bạn sẽ dành thời gian chiến đấu qua những khu vực hậu công nghiệp suy tàn, phân tích hiện trường tội phạm và tiêu diệt bất cứ ai cản đường bằng khẩu Auto-9 đáng tin cậy của mình.
9. Manhunt
Manhunt năm 2003 của Rockstar – một “tựa game điện tử đáng kinh tởm” – đã gây ra một làn sóng tranh cãi lớn khi mới ra mắt vì nội dung bạo lực của nó. Nhưng bạo lực chỉ là một nửa lý do khiến trò chơi trở nên mất kiểm soát đến vậy. Nửa còn lại là bối cảnh hư cấu của Carcer City. Manhunt đưa khái niệm một thành phố đang quỳ gối lên một tầm cao mới. Con sông bị ô nhiễm đến mức có thể bốc cháy, trong khi thành phố gần như bị bỏ hoang và chỉ còn là cái bóng của chính nó. Khi cơ sở hạ tầng của một trung tâm từng phát triển mạnh mẽ sụp đổ, các băng đảng bạo lực coi thành phố là nhà (và đó là những kẻ mà bạn, với tư cách là người chơi, phải đối phó).
8. Deus Ex
Thế giới của Deus Ex rất rộng lớn, trải dài qua các thành phố ngoài đời thực như New York City, Paris, Hồng Kông, Prague và Dubai. Cá nhân tôi bị cuốn hút nhất bởi bối cảnh của Detroit (một lần nữa, xin lỗi Detroit) và Hengsha trong Human Revolution. Các khu vực Highland Park và Derelict Row của Detroit mang đến sự xuống cấp đô thị kinh điển, những thùng phuy đang cháy và chiến tranh băng đảng. Hengsha là một ví dụ điển hình về chủ đề cyberpunk của hai thế giới bị ngăn cách bởi sự giàu có và địa vị, từ những con phố nghèo đói ở tầng trệt của khu Daigong với khách sạn con nhộng và hệ thống thoát nước đến Upper Hengsha, một khu vực thực sự lơ lửng trên không bởi một cấu trúc nhân tạo được gọi là Panggu.
7. Dishonored
Dishonored là một game mô phỏng nhập vai (immersive sim) lấy bối cảnh một phiên bản châm biếm theo phong cách whalepunk của các thành phố Victoria như London và Edinburgh, có tên là Dunwall. Thế giới này vận hành bằng dầu cá voi, một mặt hàng có giá trị được sử dụng cho mọi thứ từ việc thắp sáng đến chiến tranh. Ảnh hưởng của thời Victoria thể hiện từ kiến trúc gothic đến điều kiện sống tồi tàn, nơi dịch bệnh hoành hành. Ngoài các cống rãnh lộ thiên và những tệ nạn của một xã hội tham nhũng, Dunwall còn đang trong giai đoạn giữa một đại dịch dịch hạch. Bạn sẽ phải bước qua những đống xác chết bị trói và tránh đàn chuột khi bạn sử dụng các thế lực bí ẩn để minh oan cho mình khỏi một vụ giết người mà bạn không gây ra.
6. Max Payne
Max Payne là một câu chuyện trinh thám phim noir về một cảnh sát mất tất cả. Bạn vào vai nhân vật chính trong nỗ lực trả thù vụ giết vợ mình và minh oan cho bản thân trong một thành phố đã chìm trong bạo lực băng đảng ngày càng tăng và một “loại thuốc ác mộng” mang tên Valkyr. Nếu phải chọn một từ để mô tả Max Payne, đó sẽ là khắc nghiệt, từ âm nhạc u ám đến diễn xuất lồng tiếng quá lố, cho đến những con phố đóng băng của New York City. Hãy dọn dẹp các tòa nhà chung cư do mafia kiểm soát, các ga tàu điện ngầm đóng cửa và các nhà kho tồi tàn; kèm theo một vài phân cảnh ác mộng để tăng thêm gia vị.
5. Fallout
Không một danh sách nào về sự suy tàn trong trò chơi điện tử có thể hoàn chỉnh mà không nhắc đến Fallout. Thực sự, bạn có thể chọn bất kỳ phiên bản nào ở đây, tất cả các trò chơi đều lấy bối cảnh sau một cuộc chiến tranh hạt nhân đã tàn phá xã hội đến mức không thể phục hồi. Điều đó bao gồm cả các trò chơi nhập vai isometric gốc ngoài các phiên bản 3D làm lại của Bethesda. Fallout 3 đặc biệt đáng sợ, một phần nhờ vào bối cảnh Capital Wasteland xám xịt của nó, trong khi Fallout 4 được cho là trò chơi đẹp nhất trong series vì là một trong những phiên bản mới nhất.
4. Condemned: Criminal Origins
Condemned: Criminal Origins là một game kinh dị sinh tồn góc nhìn thứ nhất ra mắt năm 2005, nên nó đã khá cũ kỹ trong 20 năm qua. Trò chơi tập trung nhiều vào chiến đấu cận chiến và đưa bạn vào vai một đặc vụ FBI điều tra một kẻ giết người hàng loạt. Nó lấy bối cảnh thành phố hư cấu Metro, nơi các hành vi bạo lực ngẫu nhiên ngày càng trở nên phổ biến. Trò chơi đưa bạn đi qua một số địa điểm buồn tẻ nhất có thể tưởng tượng, từ Ga Metro Trung tâm bị đóng cửa đến một trường trung học bị bỏ hoang, và địa điểm yêu thích của tôi: một cửa hàng bách hóa đổ nát đầy ma nơ canh đáng sợ.
3. Vampyr
Lấy bối cảnh trong dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918, Vampyr đưa bạn vào vai một ma cà rồng và một bác sĩ thức dậy trong một ngôi mộ tập thể, khao khát máu. Từ đó, bạn phải ăn, sống sót và phát triển trong một xã hội đổ nát đã bị tàn phá bởi bệnh tật và chiến tranh. Thời kỳ, chủ đề y tế và sự thiếu vệ sinh tổng thể đã góp phần tạo nên bầu không khí trong Vampyr. Mặc dù trò chơi nhận được nhiều đánh giá trái chiều khi ra mắt, nhưng sau đó nó đã được vá lỗi với chế độ câu chuyện cho phép bạn tránh nhiều cuộc chiến đấu, vì vậy rất đáng để chơi lại nếu bạn chỉ muốn đắm chìm trong bệnh dịch.
2. Kingpin: A Life of Crime
Kingpin là một game bắn súng góc nhìn thứ nhất năm 1999, vừa thô tục vừa bạo lực. Nó đáng chú ý vì việc sử dụng “skin đau đớn” cho các bộ phận cơ thể khác nhau (sẽ phản ứng với những viên đạn bay đến của bạn) và nhạc nền của Cypress Hill. Nhưng điều thực sự nổi bật với tôi là bối cảnh, một thế giới nhà kho đầy tội phạm được tạo thành từ các bãi tàu, nhà máy và nhà máy hóa chất bị bỏ hoang. Kingpin là một trò chơi được phát triển bằng engine Quake II, vì vậy nó đang cho thấy sự lỗi thời của mình. Mặt khác, phiên bản gốc vẫn có thể chơi được trên nhiều hệ thống hiện đại. Trò chơi cũng đáng chú ý vì hệ thống lệnh của nó cho phép bạn tuyển dụng và kiểm soát các băng đảng khác. Chỉ cần tránh phiên bản Kingpin: Reloaded 2023, dường như đã bị bỏ rơi trong tình trạng chưa hoàn thành.
1. Half-Life 2
Half-Life 2 không chỉ là một trong những trò chơi điện tử hay nhất mọi thời đại, mà còn là một trong những game có môi trường game đổ nát ấn tượng nhất. Trò chơi bắt đầu bạn ở trung tâm Thành phố 17, thủ đô của lực lượng Combine xâm lược. Hãy đi qua những con hẻm bị bỏ quên, chạy trốn khỏi các lực lượng xâm lược trong các tòa nhà chung cư đổ nát và chơi đùa với động cơ vật lý mang tính cách mạng của trò chơi trong các sân chơi gỉ sét. Trò chơi còn nhiều hơn Thành phố 17, bao gồm hệ thống cống rãnh và kênh ô nhiễm, một đường cao tốc chạy dọc theo bờ biển bị tàn phá bởi mực nước biển dâng cao, một thị trấn khai thác mỏ bị bỏ hoang đầy zombie và một nhà tù đổ nát. Half-Life 2 vẫn giữ được sự hấp dẫn đáng kinh ngạc và rất đáng để trải nghiệm chỉ vì cách xây dựng thế giới của nó.
Kết Luận
Có lẽ tôi hơi kỳ lạ? Chắc là vậy. Nhưng tôi không đơn độc. Nếu những người khác không thích những bối cảnh này nhiều đến vậy, tại sao lại có quá nhiều trò chơi sử dụng chúng làm bối cảnh? Những thế giới game đổ nát không chỉ là phông nền; chúng là một phần không thể thiếu trong việc định hình câu chuyện, tâm trạng và trải nghiệm của người chơi. Chúng mang đến một chiều sâu mà ít yếu tố nào khác có thể làm được, mời gọi chúng ta khám phá những câu chuyện bị lãng quên và những hậu quả của một thế giới đang sụp đổ.
Nếu bạn là một người yêu thích những bối cảnh game u ám và những câu chuyện được kể thông qua môi trường, hy vọng danh sách này đã cung cấp cho bạn những tựa game mới để khám phá hoặc làm sâu sắc thêm sự đánh giá của bạn về những tựa game quen thuộc. Bạn có tựa game nào với thế giới đổ nát mà bạn yêu thích muốn chia sẻ không? Hãy để lại bình luận phía dưới để chúng ta cùng nhau khám phá thêm nhé!
