Bạn có bao giờ trải qua cảm giác bực bội khi chụp một bức ảnh trên điện thoại mà mắt thường bạn thấy rất đẹp, nhưng kết quả lại không như ý? Có thể bầu trời quá sáng, hoặc khuôn mặt người bạn chụp lại tối om không nhìn rõ. Đây chính là lúc công nghệ HDR phát huy tác dụng… hoặc đôi khi, lại làm mọi thứ tệ hơn.
Camera trên các dòng điện thoại hiện đại ngày nay được trang bị vô số tính năng, nhưng ít tính năng nào lại bị hiểu lầm nhiều như chế độ HDR. Nếu bạn từng băn khoăn tại sao một số bức ảnh của mình trông tuyệt đẹp, trong khi những bức khác lại có vẻ nhạt nhòa hoặc không tự nhiên, rất có thể HDR đã đóng một vai trò nhất định.
Hãy cùng Thời Báo Công Nghệ tìm hiểu HDR là gì, khi nào bạn nên bật nó và tại sao đôi khi quyết định tốt nhất là tắt nó đi để có được bức ảnh ưng ý nhất.
HDR Là Gì và Hoạt Động Như Thế Nào Trên Điện Thoại?
HDR là viết tắt của High Dynamic Range (Dải Tương Phản Động Cao). Nói một cách đơn giản, tính năng này giúp camera của bạn thu được nhiều chi tiết hơn ở cả những vùng sáng nhất và tối nhất của một khung cảnh. Mục tiêu là làm cho bức ảnh trông gần giống với những gì đôi mắt bạn thực sự đã nhìn thấy tại thời điểm đó.
Để dễ hình dung, hãy lấy một ví dụ đơn giản:
Giả sử bạn đang chụp ảnh một người bạn đứng trước một cửa sổ sáng. Nếu bạn chỉ chụp bình thường, một trong hai điều sau sẽ xảy ra:
- Camera sẽ phơi sáng cho phần nền sáng, khiến người bạn trở thành một bóng đen mờ mịt.
- Hoặc nó sẽ phơi sáng cho khuôn mặt người bạn, và cửa sổ phía sau họ sẽ biến thành một vùng sáng chói, mất hết chi tiết.
Tại sao điều này lại xảy ra? Bởi vì cảm biến camera trên điện thoại của bạn chỉ có thể xử lý một phạm vi độ sáng giới hạn cùng một lúc, được gọi là dải tương phản động. Đôi mắt của chúng ta tốt hơn nhiều trong việc điều chỉnh linh hoạt. Còn camera điện thoại? Không được như vậy. Đây chính là lúc công nghệ HDR can thiệp.
“Mẹo” Chụp Đa Phơi Sáng Của HDR
Thay vì chỉ chụp một bức ảnh, chế độ HDR sẽ chụp liên tiếp nhiều bức ảnh trong thời gian rất ngắn, mỗi bức với một mức phơi sáng khác nhau:
- Một bức cho vùng sáng (để tránh làm cháy sáng bầu trời hoặc cửa sổ).
- Một bức cho vùng tối (để giữ lại chi tiết ở những khu vực thiếu sáng).
- Và một bức với mức phơi sáng trung bình.
Sau đó, thuật toán xử lý ảnh sẽ hòa trộn tất cả các bức ảnh này thành một hình ảnh duy nhất, chọn lọc những phần tốt nhất từ mỗi khung hình. Kết quả là một bức ảnh với ánh sáng cân bằng trên toàn cảnh, nơi bạn có thể thấy rõ cả người bạn và khung cảnh sáng phía sau.
Điện thoại Google Pixel chụp ảnh với công nghệ HDR tự động, tích hợp vào các ứng dụng như Instagram.
Hãy hình dung nó như một quá trình chỉnh sửa ảnh tự động xảy ra trong thời gian thực. Các điện thoại hiện đại như iPhone với Smart HDR và Google Pixel với HDR+ sử dụng các hệ thống được hỗ trợ bởi AI để thực hiện điều này một cách vô hình và tức thì, mang lại trải nghiệm chụp ảnh HDR mượt mà.
Khi Nào HDR Là “Vị Cứu Tinh” Cho Bức Ảnh Của Bạn?
Hãy bắt đầu với những tình huống mà tính năng HDR thực sự chứng tỏ giá trị của mình.
Bầu Trời Sáng, Tiền Cảnh Tối
Hãy tưởng tượng khoảnh khắc hoàng hôn ở công viên. Mặt trời thấp, bầu trời rực rỡ, nhưng mặt đất đang dần tối đi. Một bức ảnh tiêu chuẩn có thể làm cháy sáng bầu trời hoặc biến mọi thứ khác thành một mớ hỗn độn. HDR trên điện thoại giúp giữ cho cả hai phần đều hiển thị và có chi tiết.
Chủ Thể Ngược Sáng
Chụp ảnh ai đó với cửa sổ sáng hoặc mặt trời phía sau thường dẫn đến hiệu ứng bóng đen (silhouette). HDR giúp cân bằng phơi sáng để chủ thể của bạn không bị biến mất vào bóng tối.
Cảnh Có Ánh Sáng Phức Tạp
Các thiết lập trong nhà với ánh nắng mặt trời chiếu vào, hoặc những bức ảnh đường phố ban đêm được chiếu sáng bởi các nguồn sáng không đều – tất cả đều hưởng lợi từ khả năng cân bằng của HDR. Nó giúp tránh việc bất kỳ phần nào bị cháy sáng hoặc thiếu sáng quá mức.
Môi Trường Giàu Chi Tiết
Những cảnh quan thành phố, khu rừng, kiến trúc phức tạp – HDR có thể giữ lại các kết cấu mịn mà thường bị mất trong một bức ảnh phơi sáng đơn.
Trong hầu hết các tình huống này, chế độ HDR trên điện thoại của bạn sẽ tự động kích hoạt (đặc biệt nếu bạn cài đặt “Tự động”), và thường mang lại kết quả khá tốt.
Những Trường Hợp HDR Có Thể “Phá Hỏng” Ảnh Của Bạn
Không có công cụ nào hoàn hảo. Và HDR? Chắc chắn nó cũng có những lúc “trở chứng”.
Chủ Thể Đang Chuyển Động
Vì HDR hòa trộn nhiều khung hình, bất cứ thứ gì di chuyển trong quá trình này, như thú cưng, người, hoặc thậm chí lá cây lay động trong gió, đều có thể tạo ra hiệu ứng bóng mờ (ghosting), mờ nhòe hoặc chồng chéo kỳ lạ. Nếu bạn đang cố gắng chụp các chủ thể chuyển động nhanh, HDR có thể sẽ gây cản trở.
Cảnh Thiếu Sáng Và Đêm Tối
Trường hợp này đánh lừa khá nhiều người. HDR có vẻ là một ý tưởng hay trong môi trường thiếu sáng, nhưng nó thường đưa vào nhiễu hạt (noise) hoặc làm sáng quá mức những khu vực vốn dĩ nên giữ độ tối và vẻ huyền ảo. Trong hầu hết các điện thoại, chế độ ban đêm (Night Mode) phù hợp hơn nhiều cho các bức ảnh thiếu sáng.
So sánh thực tế ảnh chụp thường và ảnh sử dụng chế độ HDR, cho thấy khả năng cân bằng ánh sáng và chi tiết.
Khoảnh Khắc Nhanh, Không Thể Lặp Lại
Cố gắng ghi lại một chuỗi hành động nhanh, như ai đó đang nhảy, cười hoặc thổi nến? Quá trình xử lý của HDR có thể gây ra đủ độ trễ để bạn bỏ lỡ khoảnh khắc chính xác. Đối với những bức ảnh chớp nhoáng, tốc độ quan trọng hơn dải tương phản động.
Khi Bạn Muốn Giữ Nguyên Cảm Xúc, Tương Phản
Đôi khi, bóng tối là có chủ đích. Đôi khi bạn muốn một bức ảnh silhouette hoặc sự tương phản đầy kịch tính. Nhiệm vụ của HDR là trung hòa các thái cực, điều này có thể làm mất đi hoàn toàn cảm xúc hoặc tâm trạng mà bạn muốn truyền tải. Nếu bạn đang hướng đến một phong cách nghệ thuật, hãy tắt HDR đi.
Ví dụ so sánh ảnh chụp với HDR BẬT và HDR TẮT, minh họa sự thay đổi về độ tương phản và cảm xúc của bức ảnh.
Ảnh Trông “Giả” Và Quá Xử Lý
Thi thoảng, HDR chỉ đơn giản là làm cho bức ảnh của bạn trông không tự nhiên. Màu sắc có thể cảm thấy giả tạo, độ tương phản bị rửa trôi, và các chi tiết nhỏ bắt đầu trông như bị nhòe. Đó là một sự khác biệt tinh tế – nhưng một khi bạn đã nhận ra, thật khó để bỏ qua.
Lời Khuyên Từ Chuyên Gia: Hãy Thử Nghiệm Và So Sánh
HDR không tốt hay xấu – nó chỉ là một công cụ. Bí quyết nằm ở việc bạn biết mình muốn tạo ra loại bức ảnh nào.
Nếu mục tiêu của bạn là một bức ảnh rõ ràng, đủ sáng và phản ánh đúng những gì đôi mắt bạn đã nhìn thấy, chế độ HDR có lẽ là một lựa chọn tốt. Nhưng nếu bạn đang hướng đến một phong cách, tâm trạng hoặc khoảnh khắc cụ thể, bạn có thể sẽ tốt hơn nếu không dùng đến nó.
Lời khuyên từ chúng tôi là: Hãy thử chụp hai bức ảnh – một bức bật HDR và một bức tắt HDR. Sau đó so sánh chúng. Theo thời gian, bạn sẽ hình thành được trực giác để biết khi nào HDR thực sự hữu ích và khi nào nó chỉ gây cản trở cho ý đồ nghệ thuật của bạn. Chúc bạn có những bức ảnh đẹp như ý!
