Ngoài màn hình và chuột, bàn phím là một trong những thiết bị chơi game quan trọng nhất của bạn. Trong khi bàn phím cơ truyền thống là lựa chọn quen thuộc, một đối thủ mới đang tạo nên làn sóng lớn: bàn phím Hall Effect. Nhưng liệu công nghệ này có thực sự đáng để đầu tư, hay chỉ là chiêu trò quảng cáo? Hãy cùng Thời Báo Công Nghệ đi sâu phân tích.
Bàn Phím Hall Effect Khác Biệt Thế Nào So Với Bàn Phím Cơ Truyền Thống?
Trước khi khám phá những điểm đặc biệt của switch Hall Effect, việc hiểu cách hoạt động của switch cơ truyền thống sẽ rất hữu ích. Khi bạn nhấn một phím, phần thân (stem) bằng nhựa sẽ di chuyển xuống, nén lò xo bên trong switch. Chuyển động này khiến hai tiếp điểm kim loại chạm vào nhau, từ đó ghi nhận một lần nhấn phím. Khi bạn nhả phím, lò xo giãn ra và đẩy stem trở lại vị trí ban đầu, tách các tiếp điểm và đặt lại switch để sẵn sàng cho lần nhấn tiếp theo.
Sơ đồ lực nhấn và hành trình của switch bàn phím cơ màu đỏ.
Cơ chế này mang lại cảm giác gõ phím và chơi game rất thỏa mãn, đồng thời có độ tin cậy cao, với tuổi thọ khoảng 50 triệu lần nhấn, vượt xa bàn phím màng thông thường.
Switch Hall Effect (viết tắt là HE) chia sẻ một số điểm tương đồng với switch cơ. Về ngoại hình, chúng gần như giống hệt nhau với vỏ nhựa hai phần và stem kiểu MX, cho phép bạn sử dụng cùng loại keycap như bàn phím cơ. Bên trong, chúng cũng có một lò xo cung cấp lực cản khi nhấn xuống và đẩy stem trở lại khi nhả. Trải nghiệm gõ và âm thanh của switch HE tương tự như các switch cơ tuyến tính tiêu chuẩn như Cherry MX Reds.
Điểm khác biệt thực sự nằm ở cách switch HE ghi nhận các lần nhấn phím. Thay vì sử dụng tiếp điểm kim loại, switch HE tích hợp một nam châm bên trong stem và một cảm biến Hall Effect ở phía dưới. Khi stem di chuyển, cảm biến sẽ phát hiện sự thay đổi cường độ từ trường. Khi hành trình phím đạt đến ngưỡng kích hoạt đã định, ví dụ 2mm, tín hiệu nhấn phím sẽ được ghi nhận.
Mô tả cấu tạo switch bàn phím Hall Effect qua hình ảnh bóc tách.
Lợi Thế Vượt Trội Của Bàn Phím Hall Effect Trong Gaming
Lợi ích của công nghệ này là rất nhiều. Đầu tiên, do không có tiếp xúc vật lý, độ mài mòn giảm đi đáng kể, giúp switch HE có tuổi thọ lên đến khoảng 100 triệu lần nhấn. Nhưng ưu điểm chính là switch HE là loại analog, nghĩa là chúng có thể phát hiện tín hiệu đầu vào trên toàn bộ hành trình di chuyển của switch.
Điều này có nghĩa là bạn có thể điều chỉnh điểm kích hoạt (actuation point) đến bất kỳ ngưỡng nào phù hợp với mình. Ví dụ, bàn phím SteelSeries Apex Pro TKL Wireless Gen 3 sử dụng switch OmniPoint 3.0 có thể ghi nhận lần nhấn phím ở bất kỳ đâu từ 0.1mm cho đến 4.0mm.
Bàn phím SteelSeries Apex Pro TKL Wireless Gen 3 hiển thị rõ nét trên bàn làm việc.
Ngược lại, switch cơ truyền thống có điểm kích hoạt cố định, thường vào khoảng 1.8mm đến 2.0mm. Các switch nhanh nhất như Cherry, Akko, và Outemu silver kích hoạt ở khoảng 1.0mm đến 1.2mm, giúp nhập liệu nhanh trong game nhưng không lý tưởng để gõ phím. Với bàn phím HE, bạn có thể thiết lập điểm kích hoạt trong game ở 1mm (hoặc thậm chí thấp hơn cho Shift, Alt và Ctrl) và thay đổi chỉ trong vài giây nếu cần, không bị giới hạn bởi một điểm kích hoạt duy nhất. Một game thủ chuyên nghiệp có thể đặt điểm kích hoạt là 0.1mm cho các phím di chuyển để có thời gian phản hồi nhanh nhất, và 3mm cho các kỹ năng tối thượng có thời gian hồi chiêu dài để tránh nhấn nhầm.
Rapid Trigger là một tính năng tuyệt vời khác mà hầu hết các bàn phím HE hỗ trợ. Thay vì một điểm đặt lại cố định như tất cả các switch cơ, Rapid Trigger có thể tự động ghi nhận các lần nhấn phím ngay cả khi phím đang trong quá trình di chuyển. Phím sẽ được đặt lại khi bạn nhả ra, nhưng có thể ghi nhận một lần nhấn khác ngay khi bạn bắt đầu đẩy nó xuống trở lại. Điều này cho phép bạn “spam” phím nhanh hết mức có thể, một tính năng cực kỳ quan trọng đối với game thủ RPG và MOBA.
Tuy nhiên, có một tính năng khác trên bàn phím HE đã mang lại lợi thế lớn đến mức Valve phải cấm nó trong Counter-Strike 2. Đó là SOCD (Simultaneous Opposite Cardinal Directions), còn được biết đến với tên gọi của các nhà sản xuất như SteelSeries Rapid Tap, Wooting Rappy Snappy, hay Razer Snap Tap.
Bàn phím Razer với biểu tượng công nghệ Snap Tap.
SOCD đồng thời theo dõi hai phím đối diện, ví dụ A và D, để xem phím nào được nhấn sâu hơn. Sau đó, nó sẽ tự động kích hoạt phím được nhấn sâu hơn và vô hiệu hóa phím còn lại, ngay cả khi bạn vẫn đang giữ cả hai. Nếu bạn làm điều này trên bàn phím cơ thông thường, nhân vật của bạn sẽ đứng yên vì cả hai phím đều được ghi nhận. Nhưng với SOCD, bạn có thể “counter-strafe” với tốc độ cực nhanh, giúp dừng lại nhanh hơn để ngắm bắn chính xác hơn trong các game FPS.
Ngoài ra, còn có nhiều tính năng chuyên biệt khác mà bàn phím HE có thể thực hiện. Ví dụ, Dual Actuation cho phép bạn gán hai chức năng khác nhau trên cùng một phím ở hai điểm kích hoạt khác nhau. Bạn có thể nhấn giữ phím W ở 2mm để nhân vật chạy, hoặc nhấn hết cỡ xuống 4mm để nhân vật chạy nước rút. Một tính năng hữu ích khác mà một số bàn phím HE hỗ trợ là đầu vào analog toàn hành trình, hoạt động tương tự như cò L2 và R2 trên tay cầm điều khiển, giúp nhập liệu chính xác hơn trong các trò chơi đua xe.
Những Nhược Điểm Cần Cân Nhắc Khi Chọn Mua Bàn Phím Hall Effect
Bàn phím HE thực sự ấn tượng, nhưng cũng như mọi thứ khác trong cuộc sống, chúng có một vài nhược điểm. Một trong những nhược điểm lớn nhất là giá thành. Bàn phím Hall Effect đang rất “hot” hiện nay, nhưng đó không phải là lý do duy nhất khiến giá cao.
Hệ thống đèn RGB xanh dương rực rỡ trên bàn phím Keychron K2 HE Special Edition màu đen.
Giá thành sản xuất switch HE có thể cao hơn do đòi hỏi dung sai chặt chẽ hơn và sử dụng các linh kiện đắt tiền hơn. Chi phí nghiên cứu phát triển để chế tạo những bàn phím này cũng đóng góp đáng kể vào giá thành. Hơn nữa, hầu hết các bàn phím HE hiện tại đều là sản phẩm từ các dự án Kickstarter hoặc các thương hiệu gaming cao cấp như Corsair, Razer và SteelSeries, vốn thường có mức giá nhỉnh hơn.
Bạn có thể phải chi khoảng 150 USD đến 200 USD (khoảng 3.7 đến 5 triệu VNĐ) cho một chiếc bàn phím HE chất lượng. Mặc dù một số thương hiệu Trung Quốc như EPOMAKER Aula WIN60 HE đang bắt đầu tung ra các sản phẩm HE với giá phải chăng hơn (khoảng 40 USD), nhưng chất lượng, độ bền lâu dài và hỗ trợ phần mềm của chúng vẫn là một dấu hỏi lớn.
Nhược điểm lớn thứ hai là khả năng tùy biến (customization). Mặc dù bạn có thể thay đổi keycap, nhưng đó gần như là tất cả. Nếu switch không phù hợp với sở thích của bạn ngay từ đầu, sẽ rất khó để thay đổi. Ngay cả khi bàn phím có hỗ trợ “hot-swappable” (thay switch nóng), switch HE thường là độc quyền của từng nhà sản xuất, nghĩa là bạn chỉ có thể sử dụng những loại switch đã được hãng phê duyệt. Ngay cả khi một switch HE khác vừa vặn về mặt vật lý, rất có thể bo mạch PCB sẽ không nhận diện được nó.
Nhiều bàn phím cơ được bày trên bàn.
Thành thật mà nói, có lẽ bạn cũng không muốn thay đổi switch, vì đó là lý do bạn bỏ ra số tiền lớn để mua nó. Tuy nhiên, việc có khả năng thay đổi switch vẫn là một tính năng tốt phòng trường hợp một trong các switch bị lỗi.
Các keycap HTG được tháo ra khỏi switch Gateron Hall Effect trên bàn phím SteelSeries Apex Pro Gen 3 TKL Wireless.
Lời Khuyên: Ai Nên Đầu Tư Vào Bàn Phím Hall Effect?
Nếu bạn là một game thủ chuyên nghiệp hoặc bán chuyên, nghiêm túc với việc chơi game và ngân sách cho phép, bạn nên cân nhắc sở hữu một chiếc bàn phím Hall Effect. Những lợi thế mà nó mang lại quá lớn để có thể bỏ qua. Ngay cả khi trò chơi yêu thích của bạn không cho phép sử dụng SOCD để di chuyển nhanh hơn, bạn vẫn có thể tận dụng các điểm kích hoạt điều chỉnh được để tinh chỉnh chính xác cách mỗi phím hoạt động. Rapid Trigger cũng là một tính năng mạnh mẽ giúp giảm thiểu thời gian phản hồi.
Tuy nhiên, nếu bạn có ngân sách eo hẹp hoặc không quá chuyên tâm vào game đối kháng, bạn vẫn hoàn toàn có thể sử dụng tốt với bàn phím cơ thông thường, đặc biệt là khi trang bị các switch có lực nhấn nhẹ và điểm kích hoạt thấp như Akko V3 Silver Pro.
Switch bàn phím Akko V3 Silver Pro.
Thực tế, có bao nhiêu người trong chúng ta thực sự chơi game giỏi đến mức cần đến những lợi thế nhỏ nhất này? Bàn phím HE dành cho những người chơi đã thành thạo kỹ năng ngắm bắn và chiến lược. Nếu bạn là một trong số họ, xin chúc mừng! Hãy mạnh dạn đầu tư. Tuy nhiên, nếu bạn chưa đạt đến trình độ đó, hãy thử sắm một con chuột siêu nhẹ và luyện tập kỹ năng ngắm bắn của mình trước khi chi một số tiền lớn cho một chiếc bàn phím cao cấp.
Tìm hiểu thêm: Để nâng cao trải nghiệm gaming, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết của chúng tôi về [chuột gaming siêu nhẹ] hoặc [cách cải thiện kỹ năng ngắm bắn trong game PC]. Hãy để lại bình luận nếu bạn có câu hỏi hoặc muốn chia sẻ kinh nghiệm của mình về bàn phím Hall Effect!
