Valve đã công bố bản cập nhật cho lớp tương thích game Windows của mình, mang tên Proton phiên bản 10.0. Hiện tại, phiên bản này đã có sẵn để thử nghiệm beta trên Steam dành cho Linux, hứa hẹn đem đến nhiều cải tiến và khắc phục lỗi cho các tựa game cụ thể, khẳng định vị thế của nền tảng Linux trong cộng đồng game thủ. Đây là một bước tiến quan trọng, giúp Steam Deck và các hệ thống Linux gaming ngày càng mạnh mẽ hơn trong việc chạy các trò chơi Windows yêu thích.
Proton 10 beta mang đến một sự cải thiện tổng thể cho trải nghiệm chơi game trên Linux nhờ các cập nhật sâu rộng bên trong lớp tương thích. Bản cập nhật này tích hợp các phiên bản mới nhất của DXVK và VKD3D-Proton – hai lớp dịch thuật quan trọng. Chúng có nhiệm vụ chuyển đổi các lệnh Direct3D của Microsoft (API mà game Windows sử dụng để kết xuất đồ họa 3D) thành các lệnh mà Vulkan trên Linux có thể thực thi một cách chính xác. Điều này tối ưu hóa hiệu suất và chất lượng đồ họa, đảm bảo game chạy mượt mà trên hệ điều hành mã nguồn mở.
Cùng với đó, Xalia, công cụ mà Proton sử dụng để xử lý đầu vào từ tay cầm chơi game (gamepad) trên cả ứng dụng thông thường lẫn trò chơi, cũng đã được nâng cấp lên phiên bản 0.4.5. Dù chỉ kém một phiên bản so với bản phát hành mới nhất 0.4.6 tại thời điểm hiện tại, bản cập nhật này đã hỗ trợ thêm một số tựa game cụ thể như Floppy Heroes và The Takeover, mở rộng khả năng tương thích của hệ thống.
Hàng loạt game Windows nay đã “chạy mượt” trên Proton 10
Valve đã công bố danh sách một số trò chơi cụ thể nay đã có thể chơi hoàn chỉnh với Proton 10, sau khi trước đó chỉ được hỗ trợ trong phiên bản Proton Experimental. Điều này cho thấy sự ổn định và khả năng tương thích được cải thiện đáng kể:
- Batman: Arkham Asylum Game of the Year Edition
- Black Ink
- Factorio
- Ignited Entry
- Microsoft Flight Simulator 2024
- MySims Kingdom
- No Man’s Sky ở chế độ VR (đã bị lỗi sau một bản cập nhật game)
- Rising Storm 2: Vietnam
- Sniper Elite: Nazi Zombie Army
- Soul Interface
- THE KING OF FIGHTERS XIII GLOBAL MATCH
- VIDEO GAME (924310)
- Willful
- X Rebirth VR Edition
Ngoài ra, nhiều trò chơi khác cũng nhận được các bản sửa lỗi và cải thiện khả năng phát lại video. Người dùng có thể tìm thấy chi tiết đầy đủ trong ghi chú phát hành beta của Proton 10.0-1. Các bản sửa lỗi cụ thể cho từng game cũng được liệt kê, chẳng hạn như vấn đề đăng nhập của Sea of Thieves hay lỗi treo launcher của Grand Theft Auto V Enhanced. Nếu bạn đang gặp sự cố khi chạy một trò chơi cụ thể với Proton trên Steam Deck hoặc máy tính chơi game Linux của mình, hãy kiểm tra danh sách này để xem vấn đề của bạn đã được giải quyết chưa.
Nền tảng vững chắc từ Wine 10
Proton 10 được xây dựng dựa trên Wine 10, phiên bản đã ra mắt vào tháng 1 năm 2025. Các nhà phát triển Wine cho biết bản cập nhật này “đại diện cho một năm nỗ lực phát triển và hơn 6.000 thay đổi riêng lẻ”. Wine 10 đã mang đến nhiều nâng cấp hiện đại như hỗ trợ DPI cao tốt hơn và giao thức máy chủ hiển thị Wayland được bật mặc định. Việc những cải tiến này được tích hợp vào Proton sẽ giúp tăng cường đáng kể hiệu năng và trải nghiệm người dùng.
Màn hình terminal Linux trên laptop chạy Ubuntu, minh họa môi trường hoạt động của Proton và Wine
Wine là lớp tương thích gốc cho việc chạy phần mềm Windows trên Linux, và Valve đã đóng góp đáng kể vào dự án này trong quá trình phát triển phiên bản Wine riêng của mình là Proton. Chính lớp tương thích Proton này đã giúp các game Windows có thể chơi được trên Steam Deck khi sử dụng hệ điều hành SteamOS dựa trên Arch Linux.
Cách thức trải nghiệm Proton 10 Beta ngay hôm nay
Nếu bạn muốn tự mình thử nghiệm Proton 10 trên Steam Deck hoặc thiết lập Linux gaming khác, bạn có thể thực hiện theo các bước đơn giản sau: Truy cập cửa sổ Properties của một trò chơi trên Steam, chọn tab “Compatibility” và tìm “Proton 10.0-1 (beta)” trong danh sách các công cụ tương thích.
Giao diện cài đặt tương thích trên Steam, hiển thị danh sách các phiên bản Proton với tùy chọn Proton 10.0-1 (beta) được chọn, hướng dẫn cài đặt Proton Beta
Khi khởi chạy game, bạn sẽ phải đợi Proton 10 tải xuống. Do đây là phiên bản beta, rất có thể bạn sẽ gặp phải một số vấn đề. Bạn có thể báo cáo lỗi trên trang GitHub chính thức của Proton để đóng góp vào quá trình phát triển và hoàn thiện sản phẩm.
Proton 10.0 beta đánh dấu một bước tiến quan trọng của Valve trong việc nâng cao trải nghiệm chơi game Windows trên Linux và Steam Deck. Với những cải tiến về hiệu năng, khả năng tương thích và khắc phục lỗi, phiên bản này không chỉ mở rộng thư viện game mà người dùng Linux có thể tiếp cận mà còn khẳng định cam kết của Valve trong việc phát triển nền tảng chơi game mở. Hãy thử nghiệm bản beta này ngay hôm nay và cùng góp phần xây dựng tương lai của Linux gaming!
