Thị trường công nghệ di động đang chứng kiến những chuyển mình đáng kể khi các gã khổng lồ bắt đầu đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ hơn. Epic Games, tên tuổi lớn đằng sau các tựa game đình đám như Unreal Tournament và Fortnite, giờ đây đã mở rộng tầm ảnh hưởng sang hệ sinh thái Android, mang đến một cách thức hoàn toàn mới để người dùng sở hữu các trò chơi trên thiết bị không phải iOS. Đối với người dùng iPhone và iPad bên ngoài Liên minh Châu Âu (EU), câu hỏi đặt ra là liệu đã đến lúc họ cũng nên có quyền tiếp cận các chợ ứng dụng thay thế, phá vỡ sự độc quyền đã tồn tại từ lâu của App Store.
Sự xuất hiện của các nền tảng phân phối ứng dụng mới không chỉ tạo ra nhiều lựa chọn hơn cho game thủ và người dùng thông thường mà còn đặt ra thách thức trực tiếp cho mô hình “khu vườn có tường bao bọc” của Apple. Điều này có thể mở ra một kỷ nguyên mới cho đổi mới, giảm giá thành và nâng cao trải nghiệm tổng thể cho tất cả mọi người trong thế giới công nghệ di động đầy sôi động.
Cạnh Tranh Luôn Mang Lợi Ích Lớn Nhất Cho Người Tiêu Dùng
Trong bất kỳ lĩnh vực nào, từ ô tô, gói cước điện thoại cho đến ứng dụng, sự cạnh tranh luôn là yếu tố then chốt mang lại lợi ích cao nhất cho người dùng cuối. Độc quyền thị trường (hoặc thậm chí độc quyền kép) thường dẫn đến giá cả tăng cao, kìm hãm sự đổi mới và làm suy giảm chất lượng sản phẩm, dịch vụ. Đây là một lĩnh vực mà Apple đã kiểm soát chặt chẽ trong nhiều năm. Bên ngoài EU, nơi luật pháp đã buộc Apple phải mở cửa cho các chợ ứng dụng thay thế, App Store vẫn là phương tiện chính để người dùng tải, khám phá và cập nhật ứng dụng cũng như trò chơi trên thiết bị của mình.
Khi mới ra mắt vào năm 2008, App Store từng là một sự đổi mới mang tính cách mạng, chuẩn hóa quá trình cài đặt phần mềm lên thiết bị di động vốn phức tạp và lộn xộn trước đây. Tuy nhiên, qua nhiều năm, App Store đã trở thành một trụ cột quan trọng trong triết lý “khu vườn có tường bao bọc” của Apple, một hệ sinh thái khép kín.
Apple luôn khẳng định rằng một chợ ứng dụng được kiểm soát chặt chẽ sẽ tạo ra một hệ sinh thái an toàn hơn, nơi các nhà phát triển phải tuân thủ nghiêm ngặt các chính sách của công ty để vượt qua quy trình kiểm duyệt của App Store. Mặc dù lập luận này có những giá trị nhất định, nó đi kèm với một cái giá không nhỏ. Đến một lúc nào đó, chúng ta phải đặt câu hỏi về sự đặc biệt của iPhone so với một thiết bị như máy Mac, nơi các ứng dụng như Steam vẫn tồn tại song song và hòa hợp với Mac App Store.
Ứng dụng chatbot AI DeepSeek trên App Store của iPhone, minh họa hệ thống phân phối ứng dụng của Apple.
Cách tiếp cận của Apple đối với phần mềm bên thứ ba vốn đã ưu tiên bảo mật và quyền riêng tư. Không chỉ các ứng dụng được đặt trong “sandbox” (môi trường biệt lập), người dùng cuối còn có quyền kiểm soát chặt chẽ những gì ứng dụng có thể truy cập, từ dịch vụ định vị chính xác hay ước tính, thư viện Ảnh và Nhạc, cho đến các thư mục có thể đọc hoặc ghi dữ liệu.
Epic Games Mở Rộng Thư Viện Game Phong Phú Hơn Cho Android
Bertel King của How-To Geek đã sớm đón nhận Epic Games Store trên Android bằng cách mua nhiều trò chơi qua nền tảng này. Bertel đã nêu lý do chính là sự đa dạng của trò chơi, với nhiều tựa game như Figment 1 & 2 hay The Forest Quartet chưa có mặt trên Google Play Store.
Epic có lịch sử thu hút các nhà phát triển và nhà phát hành ứng dụng bằng cách đưa ra các ưu đãi để họ phát hành game trên nền tảng của mình. Các chương trình như Epic First Run cung cấp cho nhà phát triển “100% doanh thu thuần từ chi tiêu của người dùng đối với các sản phẩm đủ điều kiện trong sáu tháng độc quyền đầu tiên trên Epic Games Store”, sau đó sẽ chuyển sang tỷ lệ chia sẻ 88-12%.
Hình ảnh game Fortnite với yếu tố Lego, minh họa một trong những tựa game nổi bật của Epic Games.
Mặc dù độc quyền và việc mang nhiều ứng dụng hơn lên một nền tảng không hoàn toàn giống nhau, những tác động lan tỏa từ các chương trình như thế này có thể mang lại hiệu ứng tích cực sâu rộng. Nếu bạn là một nhà phát triển cảm thấy không thoải mái khi phải hy sinh 30% doanh thu cho Apple để đưa ứng dụng hoặc trò chơi lên nền tảng iOS, thì một chương trình như Epic First Run có thể là động lực thúc đẩy cần thiết.
Một lần nữa, điều này tốt cho cạnh tranh. Nó khuyến khích Apple phải đáp trả bằng các ưu đãi của riêng mình, điều này cực kỳ có lợi cho các nhà phát triển. Mặc dù việc phân mảnh thị trường có thể gây lo ngại cho người dùng cuối, nhưng không phải có tất cả các giao dịch mua dưới một cửa hàng duy nhất không nhất thiết là một rắc rối lớn như nhiều người vẫn nghĩ.
Khi bạn đã mua hoặc tải xuống một ứng dụng, các bản cập nhật thường sẽ được thực hiện tự động. Thậm chí, trong trường hợp các cửa hàng như Epic, các giao dịch mua của bạn có thể hoạt động trên nhiều nền tảng. Các bản port từ PC đang tạo nên một số trò chơi di động hay nhất, và ngay cả Apple cũng đang tham gia vào việc mua chéo nền tảng với các tựa game như Assassin’s Creed Shadows có thể chơi trên Mac, iPad và iPhone chỉ với một lần mua duy nhất.
Trải Nghiệm Khám Phá Ứng Dụng Trên App Store Cần Được Cải Thiện
Việc tìm kiếm các ứng dụng và trò chơi chất lượng trên App Store khá khó khăn. Thị trường này quá đông đúc, và mặc dù Apple làm khá tốt việc làm nổi bật các ứng dụng mới nổi và câu chuyện thành công, nhiều ứng dụng tốt nhất vẫn bị bỏ qua. Đây là một vấn đề chung của nhiều cửa hàng ứng dụng “first-party” (chính chủ) đông đúc, từ App Store đến Google Play, và thậm chí cả eShop của Nintendo trên Switch (và sắp tới là Switch 2).
Ngày nay, tôi không còn tải ứng dụng như trước kia khi câu khẩu hiệu “có một ứng dụng cho mọi thứ” biến App Store thành một điểm bán hàng lớn. Hầu hết các đề xuất ứng dụng đều đến từ mạng xã hội, các tìm kiếm web cấp tốc và đôi khi là một tin tức nào đó. Hiếm khi tôi mở App Store chỉ để duyệt tìm ứng dụng. Các bảng xếp hạng thường là một “bãi rác” của những thứ tôi đã có, không cần hoặc các trò chơi miễn phí chất lượng thấp.
Ngược lại, Steam làm rất tốt việc gợi ý các trò chơi mà tôi thực sự muốn chơi. Trang chủ của họ giới thiệu các bản phát hành mới, các đợt giảm giá đáng kể, các tựa game truy cập sớm đang gây sốt và nhiều thông tin thú vị khác. Có cả một hàng đợi trò chơi để tôi khám phá dựa trên các giao dịch mua của mình. Và có cả danh sách mong muốn (wishlist), một tính năng mà Apple đã loại bỏ một cách khó hiểu khỏi App Store nhiều năm trước. Một chợ ứng dụng chuyên biệt dành cho game chắc chắn có thể là một điều tuyệt vời.
Chợ Ứng Dụng Thay Thế Vượt Qua Các Quy Tắc Hạn Chế Của Apple
Có lẽ lập luận hấp dẫn nhất ủng hộ các chợ ứng dụng bên thứ ba là khả năng bỏ qua một số nguyên tắc hạn chế của App Store, vốn là cách chính Apple kiểm soát những gì được phép và không được phép trên nền tảng của mình. Apple lưu ý rằng ngay cả phần mềm được phân phối qua các chợ ứng dụng bên thứ ba vẫn phải tuân theo “một quy trình đánh giá cơ bản áp dụng cho tất cả các ứng dụng, bất kể kênh phân phối của chúng là gì, tập trung vào các chính sách nền tảng về bảo mật và quyền riêng tư cũng như để duy trì tính toàn vẹn của thiết bị.”
Apple tiếp tục khẳng định rằng các ứng dụng này “nhận được xếp hạng độ tuổi, nhưng một số ứng dụng có thể cung cấp nội dung không được phép trên App Store.” Vì vậy, các ứng dụng này, như một phần của quy trình chứng thực, sẽ được kiểm tra “phần mềm độc hại, vi-rút hoặc các mối đe dọa bảo mật khác,” dù chúng có đến từ Apple, một chợ ứng dụng bên thứ ba, hay thậm chí là một trang web. Cũng cần lưu ý rằng các chợ ứng dụng thay thế cũng sẽ có các chính sách riêng về nội dung phù hợp.
Trò chơi Super Mario 64 của Nintendo 64 đang chạy trên iPhone thông qua trình giả lập Delta, thể hiện khả năng của các chợ ứng dụng thay thế.
Những chợ ứng dụng này hoàn hảo cho các ứng dụng chuyên biệt không tuân thủ các nguyên tắc của Apple. Trước khi Apple nới lỏng chính sách vào năm 2024, các trình giả lập không được phép trên App Store. Giờ đây, bạn có thể tải xuống các trình giả lập như Delta và RetroArch ngay từ App Store, đây gần như là phản ứng trực tiếp với sự ra mắt của các chợ ứng dụng bên thứ ba ở EU.
Không muốn lặp lại điều đã rõ, nhưng cạnh tranh một lần nữa đã buộc Apple phải hành động. Công ty thà thay đổi một chính sách đã tồn tại lâu đời để vô hiệu hóa một cách hiệu quả sự cạnh tranh, nếu điều đó có nghĩa là ít người dùng iPhone và iPad sẽ sử dụng các chợ ứng dụng khác.
Liên Minh Châu Âu Đã Tiên Phong Mở Cửa Cho Các Chợ Ứng Dụng Thay Thế
Kể từ khi phán quyết của EU buộc Apple phải nhượng bộ, đã có một số chợ ứng dụng thay thế hoạt động cho người dùng trong khối. Chúng bao gồm AltStore và một nền tảng thay thế cho người đăng ký SetApp để tải xuống ứng dụng. Cho đến nay, mọi thứ vẫn diễn ra bình thường và không có “trời sập” như một số lo ngại ban đầu. Điều này cho thấy rằng việc mở cửa cho các chợ ứng dụng cạnh tranh là hoàn toàn khả thi và có thể mang lại nhiều lợi ích mà không làm ảnh hưởng đáng kể đến trải nghiệm người dùng hoặc bảo mật.
Kết Luận
Sự xuất hiện của Epic Games Store trên Android và việc Liên minh Châu Âu mở đường cho các chợ ứng dụng thay thế trên iOS là những dấu hiệu rõ ràng cho thấy thị trường ứng dụng di động đang thay đổi. Cạnh tranh không chỉ thúc đẩy đổi mới, giảm giá thành mà còn mang lại nhiều lựa chọn hơn cho người dùng và điều kiện làm việc tốt hơn cho các nhà phát triển. Dù Apple vẫn giữ vững lập trường về bảo mật và kiểm soát, nhưng áp lực từ thị trường và pháp lý đang dần buộc họ phải nới lỏng các quy tắc. Tương lai của việc phân phối ứng dụng di động hứa hẹn sẽ đa dạng và cởi mở hơn, mang lại lợi ích thực sự cho tất cả những ai quan tâm đến công nghệ.
Bạn nghĩ sao về vai trò của các chợ ứng dụng thay thế và sự cần thiết của cạnh tranh trong ngành công nghệ? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới hoặc tìm hiểu thêm về các tin tức công nghệ mới nhất trên thoibaocongnghe.net.
