Trong bối cảnh ngành công nghiệp game liên tục theo đuổi đồ họa chân thực đến nghẹt thở, kỹ thuật đổ bóng cel-shading đang dần trở lại mạnh mẽ, khẳng định vị thế của mình như một phương pháp tạo hình ảnh 3D đầy phong cách và mang tính nghệ thuật cao. Đây không phải là một khái niệm mới mẻ trong thế giới game 3D, nhưng sự tái xuất của nó trong những năm gần đây đã sản sinh ra một số tựa game có đồ họa ấn tượng nhất mọi thời đại, minh chứng cho khả năng vượt thời gian và sức hấp dẫn không thể phủ nhận của nó. Cel-shading không chỉ mang lại một diện mạo tươi mới mà còn giúp các nhà phát triển thoát khỏi cuộc đua đồ họa thực tế khắc nghiệt, tập trung vào trải nghiệm nghệ thuật và khả năng kể chuyện độc đáo. Với những ưu điểm nổi bật về tính thẩm mỹ và khả năng giữ giá trị qua thời gian, đồ họa cel-shaded đang dần chiếm lại trái tim của cả game thủ lẫn các nhà phê bình, khẳng định rằng phong cách đôi khi còn quan trọng hơn cả sự chân thực tuyệt đối.
Cel-Shading: Vẻ Đẹp Độc Đáo Khẳng Định Cá Tính Trong Thế Giới Game 3D
Cel-shading, hay còn gọi là “toon shading”, là một kỹ thuật dựng hình (rendering technique) cho phép các hình ảnh 3D tái tạo lại vẻ ngoài của các tác phẩm nghệ thuật 2D. Các tựa game sử dụng cel-shaded đạt được hiệu ứng này thông qua việc áp dụng các kỹ thuật đổ bóng mang tính biểu tượng, dựa trên việc sử dụng các mảng màu đặc và hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn các gradient màu. Điều này có nghĩa là các game cel-shaded hiếm khi sử dụng các mô hình 3D quá chi tiết hoặc kỹ thuật chiếu sáng thực tế, thay vào đó lựa chọn các nhân vật với bề ngoài mượt mà và bóng đổ được xác định rõ ràng.
Một số game cel-shaded còn sử dụng các đường viền đậm quanh các mô hình 3D, thiết kế nhân vật cường điệu và màu sắc rực rỡ để tạo ra những hình ảnh lấy cảm hứng từ hoạt hình của họ. Kỹ thuật đồ họa cel-shaded cho phép đồ họa 3D hỗ trợ nhiều phong cách nghệ thuật đa dạng. Nhiều tựa game 3D có hình ảnh khác biệt nhất đã tạo nên tính thẩm mỹ độc đáo của mình từ kỹ thuật dựng hình cel-shaded. Đơn cử, Borderlands nổi tiếng với phong cách cel-shaded táo bạo, mang đến một tông màu tươi sáng, hài hước cho thế giới hậu tận thế khoa học viễn tưởng. Tương tự, tựa game kinh điển Jet Set Radio (hay còn gọi là Jet Grind Radio) sở hữu phong cách hình ảnh nhiều màu sắc và sắc nét hơn, lấy cảm hứng mạnh mẽ từ nghệ thuật graffiti đường phố.
Cảnh game Borderlands 2 với đồ họa cel-shaded độc đáo mang phong cách truyện tranh.
Cel-shading cũng là một trong những công cụ quan trọng nhất cho các tựa game chuyển thể từ các phương tiện truyền thông khác. Các trò chơi của Telltale Games như The Walking Dead và The Wolf Among Us đều dựa trên các series truyện tranh cùng tên. Mặc dù không phải là những câu chuyện kể lại trực tiếp từ tiểu thuyết đồ họa, những trò chơi này được đặt trong thế giới của các bộ truyện tranh tương ứng và phản ánh điều này bằng cách trung thành chuyển thể phong cách nghệ thuật truyện tranh gốc thành đồ họa 3D cel-shaded.
Bigby đối đầu Woodsman trong game The Wolf Among Us, đồ họa cel-shaded tái hiện phong cách truyện tranh.
Các trò chơi lấy cảm hứng từ anime cũng sử dụng hình ảnh cel-shaded để chuyển thể các nhân vật 2D quen thuộc sang định dạng 3D. Các bản chuyển thể trực tiếp từ anime như Dragon Ball: Sparking Zero! và các trò chơi Naruto: Ultimate Ninja Storm tái tạo lại các cảnh tượng mang tính biểu tượng bằng cách sao chép phong cách nghệ thuật, đổ bóng và thậm chí cả góc quay camera của series gốc. Các phong cách nghệ thuật anime-esque của các sản phẩm gốc như Metaphor ReFantazio và Zenless Zone Zero cũng phụ thuộc rất nhiều vào cel-shading để mang đến hành động và nhân vật đầy phong cách.
Mặc dù cel-shading không phải là cách duy nhất để tạo ra hình ảnh cách điệu, nhưng nó lại cần thiết cho một số phong cách nghệ thuật để trông “ổn” khi chuyển sang 3D. Tựa game đối kháng crossover Jump Force có một danh sách lớn các nhân vật biểu tượng từ các nhượng quyền anime/manga nổi tiếng, nhưng trò chơi này đã phá vỡ truyền thống bằng cách dựng hình các nhân vật với kết cấu chi tiết và ánh sáng chân thực. Mặc dù cách trình bày độc đáo của Jump Force tự tách biệt khỏi các game anime khác, nó cũng là một ví dụ đáng tiếc cho thấy tại sao kỹ thuật cel-shading lại quan trọng đối với nhiều phong cách nghệ thuật để tồn tại khi chuyển sang 3D.
Các nhân vật từ Jump Force với đồ họa chân thực, thiếu cel-shading gây cảm giác không tự nhiên.
Sự không phù hợp giữa cách dựng hình thực tế của Jump Force và các nhân vật hoạt hình khiến nhiều mô hình nhân vật trông như được làm bằng nhựa hoặc đất sét. Hầu hết các nhân vật đều có vẻ ngoài cứng nhắc và vô hồn, điều này trở nên rõ ràng một cách đau đớn bất cứ khi nào camera zoom vào họ. Cách trình bày kém hấp dẫn càng trở nên tồi tệ hơn bởi bảng màu buồn tẻ và các kết cấu mờ nhạt của trò chơi.
Marvel vs. Capcom Infinite cũng chịu chung số phận khi thiếu đi đồ họa cel-shaded. Nhiều tài sản của trò chơi đã được tái sử dụng từ các tựa game khác, bao gồm các mô hình nhân vật lấy từ Marvel vs Capcom 3 vốn đã sử dụng cel-shading. Mặc dù nhiều nhân vật này trông rất tuyệt trong MvC 3, nhưng việc thiếu cel-shading trong Infinite đã khiến hầu hết các mô hình nhân vật bị ảnh hưởng bởi kết cấu mờ nhạt và khuôn mặt kỳ quái. Một bản mod do fan tạo ra có tên Marvel vs Capcom Infinite & Beyond đã khôi phục lại hình ảnh cel-shaded – cùng với việc giới thiệu các cải tiến và bổ sung đáng kể khác – và sự khác biệt về chất lượng là rõ ràng ngay lập tức. Gần như tất cả các vấn đề đồ họa của trò chơi đã được giải quyết bằng bản sửa lỗi cel-shading, và ngay cả những nhân vật tệ nhất trong trò chơi gốc cũng đã được cải thiện đáng kể nhờ bản mod này.
Mặc dù cel-shading không chi tiết bằng các kỹ thuật dựng hình thực tế hơn, nhưng nó cũng phức tạp không kém – nếu không muốn nói là hơn – so với bất kỳ phong cách 3D nào khác. Hình ảnh cel-shaded đòi hỏi một lượng công việc khổng lồ để thiết kế các chương trình chiếu sáng tùy chỉnh và các mô hình 3D theo phong cách riêng. Trong một số trường hợp, các nhà phát triển có thể dễ dàng gắn bó với các phong cách nghệ thuật thực tế hơn do quá trình phức tạp và kéo dài để tạo ra một thẩm mỹ cel-shaded hấp dẫn. Dễ hiểu tại sao nhiều studio tránh đồ họa cel-shaded, nhưng nó đã mang lại một số tựa game 3D đẹp nhất mọi thời đại.
Đồ Họa Cel-Shading: Vẻ Đẹp Vượt Thời Gian, Không Lo Lỗi Mốt
Đồ họa 3D hiếm khi già đi một cách duyên dáng. Đồ họa từng trông rất thực tế trên PlayStation 2 và Xbox giờ đây sẽ lỗi thời so với hầu hết các bản phát hành gần đây. Ngay cả những game có đồ họa đẹp nhất chỉ một thập kỷ trước cũng không giữ được tiêu chuẩn đồ họa hiện đại. May mắn thay, đây không phải là vấn đề đối với các tựa game cel-shaded. Trong khi các kết cấu ít chi tiết và ánh sáng đơn giản nổi bật như những vấn đề nhức nhối trong các tựa game thực tế hơn, đồ họa cel-shaded có thể biến những hạn chế kỹ thuật này thành những lựa chọn thiết kế có chủ ý.
Auto Modellista không phải là game đua xe hay nhất trên PlayStation 2, nhưng phong cách nghệ thuật cel-shaded ấn tượng của nó đã “trường tồn” hơn hầu hết các tựa game cùng thời. Trong khi các game đua xe PS2 khác như Gran Turismo 4 và Need for Speed: Underground mô tả những chiếc xe ngoài đời thực với chi tiết tỉ mỉ, các phương tiện được cấp phép của Auto Modellista lại được tạo kiểu trông như thể chúng được lấy trực tiếp từ các trang truyện tranh và manga. Màu sắc rực rỡ và kết cấu đơn giản của Auto Modellista mang lại cho xe và đường đua trong game một vẻ ngoài 2D độc đáo. Tính thẩm mỹ anime còn được nhấn mạnh hơn nữa bởi các hiệu ứng hình ảnh khác, chẳng hạn như các vạch tốc độ bao quanh xe khi chúng lao qua đường đua hoặc các đường vệt theo sau lốp xe khi drift. Ngay cả các mô hình 3D sắc nét và phản chiếu ít chi tiết cũng góp phần vào cách trình bày hoạt hình của trò chơi.
Ōkami tiếp cận cel-shading theo một cách khác với phong cách nghệ thuật không hề đơn giản. Mọi khía cạnh trong cách trình bày của Ōkami đều được thiết kế cẩn thận để giống như một bức tranh màu nước. Giống như nhiều game cel-shaded khác, Ōkami thể hiện thế giới và các nhân vật của mình với các đường viền tối và màu sắc tươi sáng, nhưng nó thêm vào những điểm không hoàn hảo tinh tế cho mỗi yếu tố này. Mỗi đường nét được tạo hình để giống một nét cọ, với những điểm không nhất quán mờ nhạt về hình dạng và độ dày, tạo cảm giác rằng thế giới của trò chơi được vẽ bằng tay. Giống như một bức tranh màu nước, màu sắc lem ra ngoài đường nét, bóng đổ được thể hiện bằng những vệt mực đen tuyền, và kết cấu thô của bầu trời và nền tạo cảm giác rằng mọi thứ bạn thấy trong Ōkami đều được vẽ trên một bức canvas. Mặc dù đã có tuổi đời, nhưng vẫn chưa có tựa game nào tái tạo một cách tài tình phong cách vẽ tay như Ōkami.
Có lẽ việc sử dụng cel-shading nổi tiếng nhất trong game là The Legend of Zelda: The Wind Waker. Mặc dù phong cách nghệ thuật hoạt hình của nó ban đầu gây tranh cãi giữa người hâm mộ và các nhà phê bình, cách trình bày độc đáo của trò chơi đã đóng một phần lớn vào sự phổ biến lâu dài của nó. Trong khi hầu hết các game cel-shaded có phong cách nghệ thuật lấy cảm hứng từ truyện tranh với các đường viền dày và màu sắc đậm, Wind Waker lại tự tách biệt với việc sử dụng các cạnh mềm mại hơn và bảng màu nhẹ nhàng hơn.
Link và Tetra trong The Legend of Zelda: The Wind Waker, minh họa đồ họa cel-shaded cổ điển nhưng vẫn đẹp mắt.
Phong cách nghệ thuật cel-shaded của Wind Waker được hỗ trợ bởi một định hướng nghệ thuật tuyệt vời có thể thấy trong các thiết kế nhân vật biểu cảm, các địa điểm đáng nhớ và ngay cả những con sóng yên bình trải dài trên đại dương. Các phiên bản Zelda sau này áp dụng các phong cách nghệ thuật thực tế hơn, nhưng đồ họa cel-shaded của Wind Waker đã “già đi” tốt hơn nhiều so với bất kỳ phần tiếp theo nào của nó.
Các bản remaster độ nét cao (HD remasters) cũng đã hồi sinh các tác phẩm kinh điển cel-shaded với hình ảnh đẹp hơn so với bản phát hành gốc. Các bản remaster HD của Jet Set Radio và Ōkami đã cập nhật các kết cấu mờ nhạt của bản gốc, cho phép những tựa game vốn đã tuyệt đẹp này trông ấn tượng hơn nữa. The Legend of Zelda: The Wind Waker HD dành riêng cho Wii U đã mang đến một sự thay đổi thậm chí còn triệt để hơn cho đồ họa cel-shaded gốc của nó, cập nhật với một hệ thống chiếu sáng hoàn toàn mới, kết cấu được cải thiện, độ phân giải cao hơn và bảng màu tổng thể tươi sáng hơn.
Không giống như các tựa game có đồ họa chân thực, chất lượng của hình ảnh cel-shaded không phụ thuộc vào phần cứng của nó. Một định hướng nghệ thuật mạnh mẽ và việc sử dụng thông minh đồ họa đơn giản hơn đã cho phép các tựa game từ gần hai thập kỷ và nhiều thế hệ console trước đây chống lại thử thách của thời gian.
Cel-Shading: Sự Hồi Sinh Mạnh Mẽ, Định Hình Chuẩn Mực Mới Cho Đồ Họa 3D Phong Cách
Trong những năm đầu của các máy console HD, các trò chơi điện tử cách điệu đã nhường chỗ cho đồ họa chân thực. Mặc dù có một số tựa game cel-shaded thành công được phát hành trong giai đoạn này – bao gồm Street Fighter IV và series Borderlands – hầu hết các game (đặc biệt là những game hướng đến đối tượng lớn tuổi hơn) đều hướng đến việc càng giống đời thực càng tốt.
Tuy nhiên, các xu hướng chơi game đã thay đổi kể từ đó, và nhiều game đã sẵn sàng thử nghiệm với nhiều phong cách nghệ thuật đa dạng hơn. Với sự dịch chuyển trở lại các cách trình bày sáng tạo và phong cách hình ảnh độc đáo này, các tựa game cel-shaded một lần nữa đã nâng tầm chuẩn mực cho đồ họa 3D cách điệu.
Guilty Gear Xrd đã khơi mào một làn sóng game đối kháng cel-shaded được dựng hình tuyệt đẹp. Nhờ việc sử dụng thông minh hoạt hình hạn chế (tức là hoạt hình được tạo ra ở tốc độ khung hình thấp), góc quay camera khéo léo và phong cách nghệ thuật cel-shaded ấn tượng, thật dễ dàng nhầm lẫn các mô hình nhân vật 3D biểu cảm của Xrd với các sprite 2D. Cách trình bày của Xrd không chỉ nắm bắt được vẻ ngoài và cảm giác của các tiền nhiệm pixelated của nó, mà còn vượt trội hơn hẳn với hình ảnh tự hào có nhiều chi tiết và cá tính hơn các sprite 2D trong quá khứ. Hình ảnh 3D cũng cho phép trò chơi xoay camera để thể hiện một cách linh hoạt các đòn tấn công siêu cấp bùng nổ và các đòn kết liễu “một hit kill”.
Nhà phát triển Arc System Works của Guilty Gear đã liên tục tinh chỉnh cách trình bày cel-shaded của mình trên các game đối kháng khác, bao gồm Dragonball FighterZ, Granblue Fantasy Versus và DNF Duel. Tất cả các game này đều trông tuyệt vời, mặc dù Arc System Works có thể đã hoàn thiện phong cách này với Guilty Gear Strive, tựa game vẫn tự hào có hình ảnh ấn tượng nhất trong số các game của studio.
Arc System Works không phải là studio duy nhất đẩy lùi giới hạn của cel-shading. Tango Gameworks đã mang đến một bữa tiệc thị giác tương tự với Hi-Fi Rush, một game hành động nhịp điệu trong đó các đòn tấn công của bạn được đồng bộ hóa với nhạc nền của trò chơi. Mặc dù hầu hết trò chơi diễn ra trong các nhà máy công nghiệp và không gian văn phòng, phong cách nghệ thuật cel-shaded của Hi-Fi Rush biến mỗi màn chơi thành một cảnh tượng đầy màu sắc. Cách trình bày tuyệt đẹp của nó còn được hỗ trợ bởi thực tế là mọi khía cạnh của hoạt hình trong game – từ giao diện người dùng đến chính môi trường – đều di chuyển theo nhạc, tạo ra một trải nghiệm giống như đang chơi qua một video ca nhạc tương tác.
Nintendo cũng tiếp tục nâng cel-shading lên tầm cao mới với The Legend of Zelda: Breath of the Wild và Tears of the Kingdom. Ngược lại với phong cách nghệ thuật hoạt hình của Wind Waker, cả hai game đều có tính thẩm mỹ giống như truyện tranh, tạo ra một sự cân bằng hài lòng giữa chủ nghĩa hiện thực và hình ảnh cách điệu. Môi trường được xây dựng chi tiết (ít nhất là chi tiết nhất có thể đối với một bối cảnh có các hòn đảo nổi), nhưng được phủ một lớp màu sắc sống động nổi bật so với xung quanh. Kết quả là một thế giới thường giống như một bức tranh, với màu xanh lá cây tươi sáng chiếu sáng những đồng bằng cỏ và màu đỏ rực rỡ bùng lên qua những cảnh quan bị hỏng ở các khu vực cuối game.
Thiết kế nhân vật và sinh vật cũng đa dạng tương tự trong Breath of the Wild và Tears of the Kingdom. Cả đồng minh và kẻ thù đều được trình bày với màu sắc nhẹ nhàng và kết cấu ít chi tiết giống như nghệ thuật phấn màu. Giống như môi trường, thiết kế của chúng nằm giữa sự hoạt hình của Wind Waker và các phong cách thực tế hơn của các game Zelda 3D khác như Ocarina of Time và Twilight Princess. Đó là một phong cách nghệ thuật tuyệt đẹp mang lại chất lượng thơ mộng cho mọi khung hình trong khi tận dụng tối đa phần cứng hạn chế của Nintendo Switch.
Nhân vật Red trong Bomb Rush Cyberfunk, một ví dụ về sự hồi sinh của đồ họa cel-shaded lấy cảm hứng từ Jet Set Radio.
Tất nhiên, đây không phải là những game gần đây duy nhất sử dụng cel-shading một cách sáng tạo. Series Valkyria Chronicles kết hợp phong cách nghệ thuật anime truyền thống với cách trình bày của một bức tranh màu nước. Bomb Rush Cyberfunk đã hồi sinh tính thẩm mỹ lấy cảm hứng từ graffiti mang tính biểu tượng của Jet Set Radio đồng thời cập nhật nó để trình bày một thế giới khoa học viễn tưởng sống động hơn cả cảm hứng của nó. Untitled Goose Game hoàn toàn thiếu các kết cấu chi tiết, thay vào đó sử dụng màu phẳng, đổ bóng hạn chế và các mô hình nhân vật đơn giản để tạo ra phong cách nghệ thuật tối giản của trò chơi.
Đây chỉ là một vài ví dụ về nhiều cách các game đã tiếp tục sử dụng cel-shading để tạo ra những trải nghiệm độc đáo. Vẫn còn rất nhiều tựa game cel-shaded tuyệt vời khác mà bài viết này chưa thể đề cập, chẳng hạn như Mad World độc quyền trên Wii với độ bạo lực cực cao và XIII với phong cách lấy cảm hứng từ truyện tranh. Cel-shading có tính linh hoạt rộng rãi trong việc tái tạo các phong cách nghệ thuật biểu tượng và mang đến những thẩm mỹ hoàn toàn độc đáo, và sự hồi sinh đã quá lâu của nó sẽ chỉ giúp nhiều game hơn nữa trở thành những tác phẩm kinh điển vượt thời gian.
Kết luận:
Kỹ thuật đồ họa cel-shaded đã chứng minh rằng sự sáng tạo và phong cách nghệ thuật độc đáo có thể vượt lên trên cuộc đua về độ chân thực trong ngành công nghiệp game. Từ việc tạo ra những thế giới đầy màu sắc, cá tính đến việc giữ cho các tựa game kinh điển không bị lỗi thời, cel-shading đã và đang khẳng định giá trị bền vững của mình. Với sự hồi sinh mạnh mẽ và những đổi mới liên tục từ các nhà phát triển game, chúng ta có thể kỳ vọng vào nhiều trải nghiệm hình ảnh tuyệt vời hơn nữa trong tương lai, nơi mà ranh giới giữa nghệ thuật 2D và 3D trở nên mờ nhạt, mang đến những tác phẩm không chỉ đẹp mắt mà còn trường tồn theo thời gian. Hãy cùng thoibaocongnghe.net tiếp tục khám phá những đột phá và xu hướng công nghệ game mới nhất, và đừng ngần ngại chia sẻ những tựa game cel-shaded yêu thích của bạn trong phần bình luận!