Kể từ khi được Apple giới thiệu khả năng chụp ảnh ProRAW trên iPhone 12, tính năng này đã trở thành một phần không thể thiếu của mọi mẫu iPhone Pro tiếp theo. Vậy ProRAW là gì, bạn có nên sử dụng nó không và làm thế nào để tận dụng tối đa? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá sâu hơn về định dạng ảnh đặc biệt này, từ những lợi ích vượt trội cho đến các hạn chế cần cân nhắc, giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp nhất với nhu cầu nhiếp ảnh của mình.
ProRAW của Apple là gì?
ProRAW là cách tiếp cận của Apple trong việc chụp ảnh RAW trên iPhone. Cái tên “Pro” thực chất chỉ là cách marketing của Apple, nhưng về cơ bản, chế độ này cho phép camera iPhone của bạn ghi lại tệp DNG RAW thực sự, sử dụng toàn bộ dữ liệu từ cảm biến hình ảnh.
Thông thường, một bức ảnh định dạng HEIF hoặc JPEG tiêu chuẩn chỉ lưu lại một phần thông tin từ cảm biến. Nó sẽ chụp ảnh và sau đó loại bỏ bất kỳ dữ liệu nào mà nó cho là không cần thiết để tiết kiệm dung lượng. Điều này khiến việc chỉnh sửa ảnh JPEG hoặc HEIF trong quá trình hậu kỳ trở nên khó khăn hơn vì bạn có ít dữ liệu để làm việc. Ngược lại, việc chụp ảnh ở định dạng RAW giữ lại tất cả dữ liệu thô từ cảm biến (đó là lý do tại sao nó được gọi là RAW – thô), mang lại cho bạn sự linh hoạt cao hơn nhiều trong việc chỉnh sửa sau đó.
Lợi ích khi chụp ảnh với ProRAW
Chụp ảnh ProRAW mang lại rất nhiều lợi ích đáng kể. Đầu tiên và quan trọng nhất, bạn sẽ nhận được một bản đọc đầy đủ, chân thực và chưa qua chỉnh sửa từ cảm biến của điện thoại.
Khi chụp ảnh JPEG hoặc HEIF tiêu chuẩn, iPhone sẽ áp dụng các thuật toán xử lý hậu kỳ ngay lập tức. Cụ thể, khi bạn nhấn nút chụp, dữ liệu từ cảm biến sẽ được đọc và logic tích hợp sẵn của Apple sẽ áp dụng những chỉnh sửa cần thiết để tạo ra một bức ảnh “đẹp”. Sau đó, tất cả dữ liệu dư thừa sẽ bị loại bỏ. Với một bức ảnh ProRAW, toàn bộ dữ liệu thô từ cảm biến được giữ lại. Điều này có nghĩa là bạn sẽ có dải động lớn hơn, khả năng chỉnh sửa mạnh mẽ hơn và một bức ảnh chất lượng cao hơn ngay từ đầu. ProRAW chụp một hình ảnh định dạng Digital Negative (DNG), cho phép nó được chỉnh sửa trong bất kỳ phần mềm chỉnh sửa ảnh chuyên nghiệp nào.
Một trong những lợi ích lớn nhất của việc chụp ảnh ProRAW là khả năng chỉnh sửa cân bằng trắng sau khi chụp. Nếu điện thoại của bạn vô tình cài đặt sai cân bằng trắng trong quá trình chụp, bạn có thể dễ dàng thay đổi nó trong phần chỉnh sửa với ảnh ProRAW. Riêng điều này đã là một lý do lớn để chọn ProRAW thay vì JPEG hoặc HEIF tiêu chuẩn.
Lợi ích khác là bạn sẽ có dải động rộng hơn đáng kể, cho phép bạn khôi phục nhiều chi tiết hơn từ các vùng tối và vùng sáng của hình ảnh. Trong khi ảnh tiêu chuẩn loại bỏ dữ liệu thừa này, ProRAW giữ lại nó. Do đó, bạn có thể giảm độ sáng của vùng sáng để cứu vãn một bầu trời bị “cháy” hoặc làm sáng các vùng bóng tối để làm lộ ra những chi tiết mà bạn có thể đã bỏ lỡ ở những điểm tối hơn trong bức ảnh.
Bạn cũng sẽ nhận thấy rằng chụp ảnh ProRAW trên iPhone 15 Pro hoặc iPhone 16 Pro có thể mang lại hình ảnh lên đến 48MP, thay vì chỉ 12MP hoặc 24MP. Điều này có nghĩa là, khi bạn chụp ProRAW, có cơ hội cho một bức ảnh chất lượng cao hơn tổng thể. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng iPhone vẫn sử dụng AI tích hợp để quyết định liệu đó nên là ảnh 12MP hay 48MP. Sử dụng một ứng dụng bên thứ hai như Pro Camera của Moment cho phép bạn ép buộc chụp ảnh ở chế độ 48MP từ camera chính, nếu đó là điều bạn muốn.
Nhược điểm của việc chụp ảnh ProRAW
Mặc dù có nhiều ưu điểm, việc chụp ảnh ProRAW cũng tồn tại một vài hạn chế. Đầu tiên, một bức ảnh ProRAW ban đầu có thể trông nhạt nhòa và thiếu sức sống hơn. Điều này là do không có quá trình xử lý hậu kỳ nào được áp dụng cho hình ảnh, vì nó là dữ liệu thô từ cảm biến. Vì vậy, nếu bạn muốn một bức ảnh nhanh để đăng lên Instagram hoặc Facebook, ProRAW có thể không phải là lựa chọn tốt nhất.
Việc chỉnh sửa ảnh không nhất thiết phải tốn nhiều thời gian. Bạn có thể sử dụng các chương trình như Adobe Lightroom Mobile, Darkroom, VSCO hoặc bất kỳ ứng dụng chỉnh sửa ảnh nào khác. Bạn thậm chí có thể chuyển ảnh sang máy tính và chỉnh sửa trong Lightroom CC, Lightroom Classic, Photoshop, Darktable, Capture One hoặc bất kỳ phần mềm nào khác hỗ trợ chỉnh sửa ảnh RAW. Tuy nhiên, hầu hết các bức ảnh ProRAW sẽ yêu cầu ít nhất một số chỉnh sửa để trông đẹp mắt.
Một nhược điểm khác là không có hỗ trợ Live Photos trên iPhone. Live Photos là một tính năng được nhiều người yêu thích, cho phép bạn chọn bức ảnh đẹp nhất từ một loạt ảnh, xem lại một đoạn video ngắn hoặc nhiều tính năng thú vị khác. Chụp bằng ProRAW sẽ vô hiệu hóa tính năng Live Photos cho bức ảnh đó.
Bạn cũng sẽ nhận thấy rằng ảnh RAW có kích thước lớn hơn đáng kể so với ảnh JPEG hoặc HEIF. Ví dụ, một bức ảnh HEIF có thể chỉ 1.9MB, trong khi tệp DNG (RAW) tương ứng lên đến 25.1MB. Con số này lớn hơn hơn 10 lần. Thậm chí, một số ảnh RAW từ iPhone 15 Pro của tôi có thể đạt tới 30MB hoặc lớn hơn tùy thuộc vào lượng dữ liệu trong ảnh.
Sự khác biệt khi chỉnh sửa ProRAW và JPEG/HEIF
Chỉnh sửa là nơi sự khác biệt giữa ProRAW và JPEG hoặc HEIF thực sự được thể hiện rõ ràng. JPEG hoặc HEIF cho phép bạn chỉnh sửa, nhưng cách bạn chỉnh sửa không thực sự giống nhau. Chắc chắn, bạn có thể sử dụng cùng một chương trình, nhưng về cơ bản, bạn đang áp dụng một “bộ lọc” lên hình ảnh.
Khi chỉnh sửa ảnh JPEG hoặc HEIF trong một chương trình như Lightroom hoặc Photoshop, các công cụ của bạn bị hạn chế. Một số công cụ vẫn có sẵn, nhưng bất cứ khi nào bạn thực hiện một thay đổi, về cơ bản bạn chỉ đang thêm một lớp điều chỉnh lên trên hình ảnh hiện có. Điều này không thay đổi hình ảnh cốt lõi, có nghĩa là khi bạn cố gắng làm sáng một thứ gì đó, bạn chỉ đơn giản là tăng độ sáng của khu vực cụ thể đó.
Khi chỉnh sửa ảnh ProRAW, mọi thứ hoàn toàn khác biệt. Thay vì đặt một “bộ lọc” nào đó lên hình ảnh, bạn thực sự đang sửa đổi hình ảnh cơ bản. Nếu một cái gì đó bị cháy sáng, có khả năng bạn thực sự có thể phục hồi những gì có trong vùng bị cháy sáng đó.
Tìm một khu vực của hình ảnh quá tối? Bạn có thể thực sự khôi phục những gì trong bóng tối. Cân bằng trắng không đúng? Bạn có thể thực sự thay đổi cân bằng trắng của hình ảnh, thay vì chỉ áp dụng một bộ lọc màu lên trên hình ảnh.
Đơn giản là có nhiều dải động và sự linh hoạt hơn rất nhiều khi bạn chỉnh sửa ảnh ProRAW so với ảnh JPEG hoặc HEIF. Nếu bạn không tin, hãy tự mình thử nghiệm.
Cách bật chế độ ProRAW trên iPhone
Việc bật ProRAW trên iPhone tương thích của bạn khá đơn giản. Tất cả các mẫu iPhone Pro từ iPhone 12 trở lên đều có thể chụp ở định dạng ProRAW. Kích hoạt ProRAW dễ dàng và có thể thực hiện chỉ trong vài bước ngắn.
Để bắt đầu, bạn chỉ cần vào ứng dụng Cài đặt (Settings) trên điện thoại, sau đó tìm kiếm hoặc cuộn xuống mục Camera. Tiếp theo, điều hướng đến Định dạng (Formats) và cuối cùng bật (toggle on) Apple ProRAW. ProRAW đã được kích hoạt!
Để thực sự sử dụng ProRAW, bạn sẽ vào ứng dụng Camera. Tại đó, bạn sẽ thấy một nút chuyển đổi mới ở đầu màn hình có ghi RAW hoặc RAW Max (tùy thuộc vào mẫu iPhone bạn đang sử dụng). Nếu tính năng chụp RAW chưa được bật, bạn sẽ thấy một gạch chéo trên nút đó. Khi chụp RAW được bật, nút sẽ đậm hơn một chút và không còn gạch chéo nữa.
Nút chuyển đổi chế độ RAW/RAW Max trong ứng dụng Camera trên iPhone
Bạn có nên chụp ảnh bằng ProRAW?
Việc bạn có nên chụp ProRAW hay không là một sở thích cá nhân. Tôi có thể nói rằng 95% thời gian, tôi chụp JPEG hoặc HEIF trên chiếc iPhone 15 Pro của mình. Tại sao ư? Bởi vì nó đủ tốt cho hầu hết các bức ảnh. Tôi không muốn phải bận tâm chỉnh sửa một bức ảnh chỉ để đăng lên Instagram hoặc Facebook. Với những bức ảnh gia đình, tôi cũng không muốn phải chỉnh sửa trước khi gửi vào nhóm iMessage của gia đình.
Đối với tôi, những lợi ích của ProRAW không vượt trội hơn những nhược điểm trong những trường hợp này.
Tuy nhiên, khi tôi chụp ảnh cho trang web doanh nghiệp nhỏ của mình, hoặc nếu tôi chụp ảnh cho các bài viết công nghệ, tôi thường sẽ chuyển sang chế độ ProRAW. Đây là những bức ảnh tôi có ý định đưa vào Lightroom và chỉnh sửa sau, vì vậy tôi muốn đảm bảo mình có sự linh hoạt tối đa.
Kích thước tệp cũng là một yếu tố quyết định lớn ở đây. Ảnh JPEG hoặc HEIF trên iPhone 15 Pro của tôi được chụp ở chế độ 12MP thường có dung lượng khoảng 1.5MB. Trong khi đó, ảnh ProRAW có thể dao động từ 20-40MB mỗi bức. Mặc dù tôi có 1TB dung lượng lưu trữ trên iPhone, nhưng không phải ai cũng vậy. Vì vậy, nếu bạn liên tục chụp những bức ảnh 20-40MB, không gian lưu trữ của bạn có thể đầy rất nhanh.
Tôi không thể nói cho bạn biết liệu bạn nên chụp bằng ProRAW, JPEG hay HEIF. Tuy nhiên, tôi có thể nói rằng nếu bạn chỉ có kế hoạch gửi ảnh cho bạn bè hoặc thành viên gia đình, ProRAW có lẽ là quá mức cần thiết. Các thuật toán xử lý hậu kỳ của Apple thuộc hàng tốt nhất trong ngành (theo ý kiến của tôi) và kích thước tệp nhỏ hơn đồng nghĩa với việc ít không gian hơn bị chiếm trên điện thoại của bạn.
Nhưng nếu bạn muốn có khả năng chỉnh sửa mạnh mẽ nhất, hãy đảm bảo bật ProRAW để có được sự linh hoạt tối đa trong quy trình hậu kỳ của mình.
Kết luận
ProRAW trên iPhone mang đến một cấp độ kiểm soát và linh hoạt mới cho những người đam mê nhiếp ảnh di động, cho phép bạn khai thác tối đa tiềm năng của cảm biến camera iPhone. Dù sở hữu nhiều ưu điểm như dải động rộng, khả năng điều chỉnh cân bằng trắng vượt trội và chất lượng ảnh 48MP trên các mẫu Pro mới nhất, ProRAW cũng đi kèm với nhược điểm là kích thước file lớn và yêu cầu chỉnh sửa hậu kỳ.
Việc lựa chọn sử dụng ProRAW hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu và mục đích cá nhân của bạn. Nếu bạn là một người dùng thông thường, chỉ cần những bức ảnh nhanh để chia sẻ lên mạng xã hội, các định dạng JPEG hoặc HEIF tiêu chuẩn với khả năng xử lý tự động của Apple sẽ tiện lợi hơn. Ngược lại, nếu bạn là một nhiếp ảnh gia nghiêm túc, một nhà sáng tạo nội dung, hoặc đơn giản là muốn có quyền kiểm soát tối đa trong khâu chỉnh sửa, ProRAW chắc chắn là một công cụ mạnh mẽ không thể bỏ qua. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng giữa sự tiện lợi và tiềm năng sáng tạo để chọn chế độ chụp phù hợp nhất với phong cách của bạn.
Bạn đã từng thử chụp ảnh với ProRAW trên iPhone chưa? Hãy chia sẻ kinh nghiệm và những bức ảnh tâm đắc của bạn dưới phần bình luận nhé!
