Nếu bạn là một game thủ PC sở hữu màn hình 1080p, có lẽ bạn đã từng thử công nghệ upscaling (nâng cấp độ phân giải) và cảm thấy khó chịu vì hình ảnh mờ nhòe, thiếu sắc nét. Tôi cũng đã từng có trải nghiệm tương tự và thậm chí còn gạt bỏ hoàn toàn công nghệ này trong một thời gian dài. Tuy nhiên, việc nâng cấp màn hình đã thay đổi hoàn toàn suy nghĩ của tôi. Kể từ khi mua một màn hình độ phân giải cao hơn và một chiếc TV OLED 4K, tôi đã trở thành một “tín đồ” của upscaling và nhận ra tiềm năng thực sự của nó trong thế giới game hiện đại.
Vì Sao Công Nghệ Upscaling Lại Kém Hiệu Quả Trên Màn Hình Full HD (1080p)?
Trước khi đi sâu vào lý do tại sao upscaling lại không tối ưu trên màn hình 1080p, chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhanh về khái niệm và cơ chế hoạt động của nó. Trong ngữ cảnh chơi game, “upscaling” đề cập đến các thuật toán nâng cấp hiện đại mà các card đồ họa sử dụng để tăng độ phân giải của hình ảnh một cách nhân tạo, ba công nghệ phổ biến nhất hiện nay là NVIDIA DLSS, AMD FSR và Intel XeSS.
Mỗi công nghệ upscaler này đều có nhiều chế độ khác nhau, chẳng hạn như Quality (Chất lượng), Balanced (Cân bằng) và Performance (Hiệu suất). Đúng như tên gọi, chế độ Quality hướng đến độ trung thực hình ảnh tốt nhất, Performance tối đa hóa số khung hình mỗi giây (FPS), còn Balanced là sự dung hòa giữa hai yếu tố trên. Dù công nghệ upscaling có thể khác nhau, ý tưởng cơ bản vẫn là một: lấy một khung hình có độ phân giải thấp và tái tạo nó thành một khung hình trông như có độ phân giải cao.
Lara Croft, Tommy Vercetti và Raziel trong game được upscale AI
Vấn đề của màn hình 1080p là nó không có nhiều chi tiết để bắt đầu. Nếu card đồ họa của bạn render game ở độ phân giải thậm chí còn thấp hơn, ví dụ 720p, hình ảnh sẽ bắt đầu “vỡ” ra khi được upscaling lên 1080p. Thuật toán upscaling có ít thông tin để xử lý và buộc phải “đoán” những gì còn thiếu, dẫn đến chất lượng hình ảnh kém, hiện tượng bóng mờ (ghosting), texture bị nhòe và các cạnh mềm mại, thiếu sắc nét. Các yếu tố giao diện người dùng (UI) như chữ viết đặc biệt bị ảnh hưởng rõ rệt, thường trở nên hoàn toàn không thể đọc được khi upscaling, ngay cả khi bạn đặt ở chế độ Quality. Các chi tiết nhỏ như đường viền nhân vật và đường đạn dễ dàng hòa vào nền, đặc biệt khi bạn di chuyển camera quá nhanh. Về cơ bản, một hình ảnh được upscaling trên màn hình 1080p chỉ có thể chấp nhận được khi bạn đứng yên. Điều này là do các thuật toán upscaling được thiết kế dành cho các độ phân giải cao hơn. Bạn chỉ nên sử dụng upscaling nếu đó là cách duy nhất để chơi một tựa game nặng ở 1080p; nếu không, hãy gắn bó với độ phân giải gốc 1080p, ngay cả khi bạn chỉ đạt được 30 FPS.
Nâng Cấp Màn Hình Đã Thay Đổi Hoàn Toàn Quan Điểm Của Tôi Về Upscaling
Tôi đã dành khá nhiều thời gian để cân nhắc nâng cấp màn hình, và cuối cùng tôi đã thực hiện điều đó sau khi xây dựng một dàn PC chơi game mới vài tháng trước. Giờ đây, tôi có một màn hình 1440p và một chiếc TV OLED 4K, và tôi sử dụng công nghệ upscaling trong mọi tựa game mình chơi, ngoại trừ các game online cạnh tranh, vì ngay cả một chút tăng độ trễ đầu vào hoặc các hiện tượng lỗi đồ họa nhỏ cũng không đáng để đổi lấy thêm FPS.
TV Hisense 55A85K 55 inch 4K 120Hz OLED kết nối PC chơi game The Elder Scrolls IV: Oblivion Remastered
Hãy nhớ rằng, dàn PC của tôi không phải là một “quái vật” cao cấp được trang bị RTX 50 Series; tôi đang sử dụng một chiếc RX 6800 XT tương đối cũ mà tôi mua đã qua sử dụng. Card đồ họa này hỗ trợ thuật toán upscaling AMD FSR 3.1 cũ hơn, nhưng kết quả vẫn rất ấn tượng. Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu các card đồ họa mới và thân thiện với túi tiền hơn như RX 9060 XT có thể sánh ngang với chiếc card mạnh mẽ nhưng cũ hơn của tôi nhờ vào công nghệ AMD FSR 4.
Các tựa game mới hơn như God of War Ragnarök và Oblivion Remastered trông tuyệt vời khi được upscaling lên 1440p, và đặc biệt là ở 4K. Tôi thường để chất lượng upscaling ở chế độ Native cho 1440p hoặc Quality cho 4K. Vì 4K có nhiều thông tin hơn để thuật toán upscaling xử lý, nó vẫn có thể trông rất tuyệt ngay cả khi sử dụng các thiết lập upscaling mạnh mẽ hơn.
Hình ảnh bìa game The Elder Scrolls IV: Oblivion Remastered
Sau khi so sánh render gốc (native) và upscaled cạnh nhau, tôi thực sự không thể nhận ra sự khác biệt về mặt hình ảnh, nhưng sự khác biệt về hiệu năng thì đáng kể. Tôi cũng kích hoạt tính năng tạo khung hình (frame generation), giúp tăng gấp đôi FPS, và một lần nữa, tôi không nhận thấy bất kỳ lỗi đồ họa lớn nào khi bật tính năng này.
Chơi Game Ở Độ Phân Giải Gốc (Native) Đã Trở Thành Quá Khứ?
Đây có thể là một điều khó chấp nhận đối với những người “thuần túy” thích chơi game ở độ phân giải gốc (tôi cũng từng là một trong số đó), nhưng việc chơi game ở độ phân giải native của màn hình dường như không còn hợp lý nữa. Các thuật toán upscaling hiện đại như DLSS 4 và FSR 4 đã đạt đến một điểm mà rất khó để phân biệt giữa hình ảnh gốc và hình ảnh được upscaling, và công nghệ này sẽ chỉ ngày càng tốt hơn theo thời gian.
Quán bar trong game No Man's Sky với đồ họa chi tiết
Không giống như một số game thủ nghĩ, upscaling không phải là một giải pháp “lười biếng” thay thế cho việc tối ưu hóa game và phần cứng mạnh mẽ hơn; thay vào đó, nó là một kỹ thuật render thông minh cho phép bạn “vắt kiệt” nhiều khung hình hơn từ sức mạnh thô hạn chế của card đồ họa.
Sự hiểu lầm này có thể đến từ việc các tựa game được thiết kế với upscaling ngay từ đầu, với Starfield là một trong những game tiên phong. Tuy nhiên, đây không hẳn là một điều xấu – bằng cách chấp nhận upscaling ngay từ đầu, các nhà phát triển có thể đẩy giới hạn về chất lượng hình ảnh lên một tầm cao mới với texture sắc nét hơn, nhiều chi tiết hơn và công nghệ ray tracing tiên tiến. Dù vậy, upscaling hoạt động tốt nhất trên một engine đã được tối ưu hóa tốt, vì vậy nó không bao giờ nên được chấp nhận như một cái cớ cho việc tối ưu kém.
Hình ảnh quảng bá game Starfield với các nhân vật và phi thuyền
Thời Điểm Vàng Để Nâng Cấp Màn Hình Trải Nghiệm Công Nghệ Upscaling
Màn hình 1080p đã là tiêu chuẩn vàng cho màn hình chơi game trong một thời gian dài, nhưng đã đến lúc chúng ta nên thay đổi. Giá màn hình 1440p đã giảm đáng kể, và bạn có thể mua các mẫu có tần số quét cao như Acer Nitro KG271U và AOC Q27G4XN với giá dưới 200 USD.
Màn hình chơi game Acer Nitro KG271U 27 inch
Ngay cả khi PC của bạn chưa đủ mạnh để chạy các game mới nhất ở 1440p, tôi nghĩ rằng những màn hình này vẫn đáng để đầu tư. Chúng sẽ vẫn trông rất tốt ngay cả sau 5 năm nữa. Trong thời gian chờ đợi, bạn có thể thử sức với các thiết lập upscaling mạnh mẽ hơn hoặc chơi các tựa game cũ hơn cho đến khi bạn tiết kiệm đủ tiền để sắm một dàn PC mới. Khi đó, bạn đã có sẵn một chiếc màn hình tuyệt vời. À, và tôi đã đề cập rằng màn hình desktop của bạn sẽ sắc nét hơn đáng kể, và phim ảnh cũng sẽ trông đẹp hơn nhiều không?
Nếu bạn là người thích chơi game trên TV, bạn sẽ ngạc nhiên về việc TV 4K đã trở nên rẻ như thế nào. Ví dụ, chiếc TV 4K TCL Q65 43 inch hiện chỉ có giá khoảng 218 USD tại thời điểm khuyến mãi. Bất kể bạn mua loại TV nào, hãy đảm bảo rằng nó có chế độ chơi game (game mode) chuyên dụng để giảm độ trễ đầu vào.
TV TCL Q65 4K QLED 43 inch
Nếu bạn đã từng thử upscaling trong game và không ấn tượng, rất có thể bạn đang sử dụng màn hình không phù hợp. Sau khi nâng cấp màn hình lên 1440p và cuối cùng “tậu” một chiếc TV OLED 4K, tôi đã có thể trải nghiệm các tựa game của mình theo cách mà chúng nên được tận hưởng – với công nghệ upscaling. Đừng để những trải nghiệm ban đầu cản trở bạn khám phá tiềm năng thực sự của công nghệ đồ họa tiên tiến này. Hãy mạnh dạn nâng cấp màn hình và tự mình kiểm chứng sự khác biệt.
